Inspiratie voor dashboards kun je halen uit bestaande dashboards, grafieken en infographics. Je kunt voor voorbeelden heel ver terug. Neem bijvoorbeeld de data visualisaties van W.E.B. Du Bois. Al in 1898 maakte hij de mooiste data visualisaties. Dankzij dit instagrambericht van @thehumanityarchive leerde ik over hem. In deze blogpost een ode aan deze man en zijn data visualisaties, want er is veel te leren van zijn visualisaties en het zijn voor velen en inspiratiebron.
Experimenteren met data visualisatie werkt
Experimenteren loont. De grafieken en visualisaties zijn opvallend. Twee grafieken vielen op.
Allereerst de staafdiagram waarvan 1 datapunt -het aantal zwarte studenten dat industriële vakken kiest- zo veel groter is dan de andere aantallen studentenaantallen. De hoeveelheid past gewoonweg niet op de schaal. Als een slang slingert de staaf terug. In de grafiek valt het direct op dat de industriële studies zo veel gekozen zijn onder zwarte studenten en dat komt door het experimenteren met een ‘te groot’ datapunt.
Dan de staafdiagram met de geschatte waarde van de inboedel van zwarte huishoudens in de staat Georgia, tussen 1875 en 1899. De staven lopen rond en direct is duidelijk hoe hard de waarde van de inboedel groeit in zo’n 25 jaar. Het deed me denken aan het laatste dashboard met de GoT schermtijd in deze blog. Wellicht is die geïnspireerd op de visualisatie van Du Bois.
Een cirkeldiagram kan wél
Een cirkeldiagram is geen favoriete grafiek soort onder data-analisten. Maar blijkbaar, heel soms, wanneer een expert als W.E.B. Du Bois het maakt, dan kan een cirkeldiagram wel. En hoe.
Neem bijvoorbeeld de linker grafiek. Het laat de hoogte van de belastbare goederen van Afro-Amerikanen in Georgia zien tussen 1875 en 1890. Het mooie is dat het vermogen elk jaar groeit. Elke meting komt er een ‘ring’ aan de buitenkant van de cirkel bij. Door een soort lichtflits (ik kan er niet veel anders van maken) in de grafiek te plaatsen, kan het getal van elk jaar in de cirkeldiagram worden geplaatst.
In een andere visualisatie maakt Du Bois van een cirkeldiagram een soort zandloper figuur waarin hij de beroepen van de zwarte en witte bevolking vergelijkt. Heel mooi dat op deze manier twee potentiele cirkeldiagrammen tot één worden samengesmolten. In eerste instantie begreep ik niet dat je de boven- en de onderkant met elkaar kunt vergelijken. Ze laten de spreiding in beide groepen zien. Toen ik dat doorhad, waardeerde ik dit experiment nog meer.
Eigen, consistente stijl
Du Bois gebruikte steeds dezelfde kleuren in zijn grafieken. De stijl van de grafieken is ook vergelijkbaar. Het is modern met dunne lijnen, veel witruimte en uitleg in de grafiek. Deze grafieken werden allemaal gemaakt voor een wereldtentoonstelling. Dezelfde stijl en hetzelfde kleurgebruik geeft eenheid in de verschillende cijfers die worden gepresenteerd. Het verstrekt ook het verhaal dat Du Bois wil vertellen met zijn data.
Toen ik las over de ‘Du Boisian Visualization Toolkit’ van het Dignity + Debt Network realiseerde ik me pas dat de stijl inderdaad zo modern is dat het lijkt op de Stijl maar dat het nog bijna 20 jaar zou duren voordat deze stijl zou opkomen in Europa. De site van het Dignity + Debt Network is een bezoekje waard omdat ze de ‘DuBois Stijl’ gebruiken om het verhaal te vertellen over schulden, financiële inclusiviteit, automoniy, respect en waardigheid. Zelf viel me op, zeker bij de grafiek hieronder, hoe het kleurgebruik met deed denken aan de 4 kleuren van Google.
Visualisaties met de hand getekend
Al deze visualisaties zijn gemaakt voor de Wereldtentoonstelling (Exposition Universelle) in 1990 in Parijs. Het doel van deze tekeningen was de economische en sociale vooruitgang van de Afro-Amerikanen te laten zien sinds de afschaffing van de slavernij.
Met zijn data visualisaties laat hij het onrecht zien dat de zwarte gemeenschap werd aangedaan. Hij geloofde in de revolutionaire kracht van data. Dit liet hij als historicus én socioloog zien, maar ook als mensenrechten activist.
Veel van de visualisaties zijn met de hand getekend en deels weer heel teruggekomen naar de Verenigde Staten. Gelukkig voor visualisatie nerds en bewonderaars van W.E.B. Du Bois zijn de tekeningen (deels) digitaal en vrij beschikbaar gemaakt door de Library of Congress. Het overzicht van het werk is via deze link te vinden.
Wie was W.E.B Du Bois?
W.E.B. Du Bois was een interessant figuur, het is sowieso interessant om meer over hem te lezen. In het kort?
Hij was mensenrechten activist en zowel historicus als socioloog. Du Bois was een schrijver, dichter en docent. Hij promoveerde als eerste Afro-Amerikaan met de dissertatie ‘Suppression of the African Slave Trade in the United States of America; 1638-1871. Hij haf les op verschillende universiteiten.
Zijn eigen rechten werden meerdere malen geschonden. Hij promoveerde, ondanks dat Harvard zijn universiteitdiploma van de Fisk University niet accepteerde. Daarom studeerde hij (opnieuw) af op Harvard. Cum laude. Op latere leeftijd werd hem een nieuw Amerikaans paspoort ontzegd. Daarom werd hij op 95-jarige leeftijd Ghanees staatsburger.
Hij gaf een tijd les in Belijn en bezocht in die periode Nederland. Hij omschreef ons land als “an extremely neat and well-ordered mud-puddle […].” Niet alleen zijn visualisaties waren spot-on.