Excel kun je prima gebruiken om een mooie snelheidsmeter (of wat voor meter dan ook) in te maken. Bedenk hoe je meter eruit moet komen te zien en voeg op basis daarvan twee keer een donut grafiek toe. De eerste donutgrafiek is voor de achtergrond van je meter; de tweede is voor de wijzer van je meter.
Hoe wil je dat je snelheidsmeter in excel er uit ziet?
Bedenk eerst wat voor snelheidsmeter je wilt maken in excel;
- Uit hoeveel kleurvlakken wil je dat je meter bestaat? (3, 6, 10 of iets heel anders)
- Hoe groot wil je dat de verschillende kleurvlakken zijn? (alle vlakken even groot of juist verschillend)
- Wil je dat de meter een halve cirkel is of juist een grotere cirkel?
- Hoe dik moet de meter zijn?
Ik haalde inspiratie uit onderstaande voorbeelden. In eerdere dashboards die ik bouwde heb ik nog geen snelheidsmeter toegevoegd.
Zet je wensen voor je snelheidsmeter om in waardes
Als je de keuze hebt gemaakt, zet je de volgende zaken op een rij:
1. Voor elk kleurvlak maak je een nieuwe rij. Voor 3 vlakken heb je 3 rijen nodig, voor 6 vlakken dan heb je 6 rijen nodig.
2. Wanneer je de kleurvlakken even groot wilt maken, geef je alle kleurvlakken dezelfde waarde. In het voorbeeld is dit waarde 20. Wil je dat een kleurvlak groter is dan de andere? Dan geef je deze een grotere waarde, bijvoorbeeld waarde 40. Dat kleurvlak wordt dan 2x zo groot.
3. Bij een snelheidsmeter als halve cirkel (voorbeeld links), voeg je een rij toe die als waarde die gelijk is aan het totaal van de kleurvlakken. Zo krijg je straks een halve cirkel; de bovenste halve cirkel zijn je kleurvlakken, de onderste halve cirkel is net zo groot als deze kleurvlakken opgeteld. In het voorbeeld links is deze waarde 120, het totaal van de 6 kleuren, elk met waarde 20.
Wil je dat de snelheidsmeter groter is dan een halve cirkel en dat deze bijvoorbeeld driekwart van een cirkel is zoals in het voorbeeld rechts? Voeg dan een rij toe met een waarde die gelijk is aan een kwart van het totaal van alle kleurvlakken. Een kwart van de gegevens is dan de onderkant. In het voorbeeld is dat 40; dit is een kwart van 160 (de kleurvlakken én de onderkant opgeteld).
Bijvoorbeeld als de zichtbare (6) kleuren opgeteld een waarde van 120 hebben, dan is dat samen driekwart. Als ik dat door 3 deel, dat is dat de waarde van een kwart. Ook al verander je de waarde van de kleurvlakken en wil je tóch dat 1 vlak groter wordt dan de andere, dan verspringt dit niet.
4. Voor de wijzer maak je straks een aparte donutgrafiek. Je hebt 3 gegevens nodig;
- De waarde van de wijzer; dit kan elke waarde hebben tussen 0 en het totaal van de kleurvlakken. In deze voorbeelden is dat 120.
- De wijzerdikte; kies niet te groot getal, dat ziet er niet mooi uit. Dit wordt uiteindelijk de wijzer.
- Een berekening voor de ruimte tussen de wijzer en het einde van de kleurvlakken. Neem het totaal van alle kleurvlakken en de ‘onderkant’, bijvoorbeeld met de SOM formule. Haal daar de waarde vanaf en de wijzerdikte.
Maak je snelheidsmeter met twee donutgrafieken
Zowel voor voorbeeld 1 als voorbeeld 2 kun je de volgende stappen volgen.
- Selecteer de waardes van ‘meter achtergrond’ (dus de kleurvlakken en de onderkant) en kies via invoegen > grafieken voor de donut grafiek.
- Dubbelklik op de donut in de grafiek of selecteer ‘format data series’. Zo kun je de donutgrafiek naar eigen inzicht mooier maken.
- Kies voor de hoek van de ‘eerste slice’ voor 270° (graden) als je een halve cirkel wilt zoals in voorbeeld 1. De eerste kleur begint dan aan de linkerkant. Wil je een snelheidsgrafiek zoals in voorbeeld 2, kies dan voor 225° graden. (Wil je iets heel anders? Gebruik dan het overzicht hieronder om de start van je grafiek te bepalen. LET OP; je zult dan ook je de berekeningen voor de onderkant moeten veranderen.)
- Met Donut Explosion kies je hoe ver de verschillende kleurvlakken en onderkant uit elkaar komen te liggen. Hoe groter deze wordt; hoe minder het op een snelheidsmeter lijkt.
- Met de Donut Gat grootte (serieus, zo heet het) kies je de grootte van de middelste cirkel. Kies een waarde waarmee de juiste snelheidsmeter maakt.
3. Kies de kleuren die je wil voor jouw kleurvlakken. Maak de onderkant van de snelheidsmeter onzichtbaar door de kleur van dat vlak te veranderen naar ‘no fill’.
TIP: laat de naam van de grafiek nog even staan, dat is straks handig.
Voor de meter heb je een tweede donutgrafiek nodig:
- Selecteer waarde, wijzerdikte en berekening van ‘indicator’ en kies via invoegen > grafieken voor de donut grafiek.
- Dubbelklik ook hier op de donut in de grafiek of selecteer ‘format data series’.
- Kies voor de hoek van de eerste slice hetzelfde aantal graden als je hebt gebruikt voor de achtergrond.
- Bij Donut Explosion kies je dezelfde waarde als hierboven.
- Kies voor de Donut Gat grootte 0%, dan wordt de wijzer het langste.
- Kies voor de vlakken met waarde en berekening ‘no fill’. Geef het vlak met wijzerdikte een kleur naar keuze.
- Om de grafiek transparant te maken zodat de wijzer over de achtergrond heen kan moet je:
- ‘format plot area’ selecteren en transparant maken. Je hebt deze goed geselecteerd als je een vierkant ziet. Kies voor Fill en Border voor ‘no fill’.
- Vervolgens selecteer je ‘format chart area’, je hebt deze goed geselecteerd als je een rechthoek ziet. Kies voor Fill en Border voor ‘no fill’.
- Schuif de transparante wijzer grafiek nu over de achtergrond heen. Als je in beide grafieken de naam van de grafiek hebt laten staan, kun je ze perfect over elkaar krijgen.
Daarmee is je snelheidsmeter in Excel af.
Je snelheidsmeter in Excel is klaar!
Heb je zelf een snelheidsmeter gemaakt? Stuur ‘m op, ik ben benieuwd!
Heb je liever een kant-en-klaar Excel met de twee snelheidsmeters uit deze blog – waarin je wellicht wel wat kleuren wilt veranderen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en download het kant-en klare Excel.